وضعیت جغرافیایی و تاریخی استان کردستان

استان کردستان با مساحتی حدود 28203 کیلومتر مربع در غرب ایران قرار دارد و از شمال به استان های آذربایجان غربی و بخشی از زنجان ، از مشرق به استان همدان و بخش دیگری از زنجان ، از جنوب به استان کرمانشاه و از مغرب به کشور عراق (استان کردنشین سلیمانیه) محدود می گردد .
استان کردستان بر اساس آخرین تقسیمات کشوری در سال 1382 دارای 9 شهرستان ، 23 شهر ، 23 بخش ، 79 دهستان و 1767 آبادی می باشد .
شهرستان های استان عبارتند از :
بانه ، بیجار ، دیواندره ، سروآباد ، سقز ، سنندج ، قروه ، کامیاران و مریوان .

از لحاظ اقلیمی و طبیعی استان کردستان منطقه ای کوهستانی می باشد که دشت های مرتفع و دره های پهن نیز در پهنه منطقه گسترده شده اند . اختلاف ارتفاع بین بلندترین و پست ترین نقاط استان به حدود 2400 متر می رسد . کوه شاهو با ارتفاع 3300 متر بلندترین و منطقه آلوت در بانه با ارتفاع حدود 900 متر کم ارتفاع ترین نقطه استان می باشد . که این اختلاف ارتفاع خود باعث به وجود آمدن اقلیم های متفاوت می گردد و این موضوع از لحاظ ارتباط با بحث توریسم بسیار حائز اهمت است . بیشترین میزان بارندگی مربوط به شهرهای مریوان و بانه حدود 800 میلی متر در سال و کم ترین میزان بارندگی در ناحیه شرق حدود 400 میلی متر و در قسمت مرکزی استان یعنی سنندج نزدیک به 500 میلی متر در سال است .
از انجا که تنوع اقلیمی و وجود عوارض طبیعی و توپوگرافی در مقایسه با یکنواختی ، پتانسیل مهم توریستی به شمار می رود از این لحاظ استان کردستان دارای جاذبه های متنوع و ارزشمندی است . بر اساس استانداردهای جهانی دمای مطلوب و مناسب برای جهانگردان در سطح جهانی بین 20 تا 25 درجه سانتی گراد می باشد . با توجه به میانگین دمای روزانه استان ، از اواسط اردیبهشت تا اواسط مهر ماه بهترین ایام برای جذب جهانگردان تفریحی تابستانه می باشد و مانگین دمای ماه های این دوره از 22 تا 28 درجه سانتی گراد متغیر است . همچنین دو ماهه اول سال نیز یعنی فروردین و اردیبهشت به علت بارندگی های زیاد و در نتیجه سرسبزی منطقه بهترین زمان برای برگزاری تورهای طبیعی و دیدار مسافران از طبیعت کردستان است . در فصل زمستان با توجه به سردی هوا و طول دوره یخبندان و با در نظر گرفتن شرایط خاص جغرافیایی و ارتفاع زیاد شهر های استان و وجود اتفاعات بلند ، بارش های جوی زمستانه اغلب به صورت برف است که در این رابطه تعداد روزهای یخبندان در این ناحیه حائز اهمیت می باشد و بر اساس بررسی های انجام شده تعداد روزهای یخبندان در بیجار 160 روز در سال در منطقه سنندج و کامیاران 110 روز در سال ، در منطقه سقز و دیواندره 113 روز در سال و در منطقه مریوان و بانه به 85 وز در سال می رسد و از این حیث زمینه های بسیار مناسبی را برای ورزش های زمستانه به ویژه ورزش نشاط بخش و هیجان انگیز اسکی روی برف به وجود می آورد .
استان کردستان به علت دارا بودن شرایط مساعد اقلیمی و زیست محیطی ، از دوران پیش از تاریخ ، به عنوان یکی از استقرارگاه های بشری مورد توجه بوده و نتایج حاصل از کاوش های علمی باستان شناسی در مکان های باستانی حاکی از این مطلب است . در کدستان حدود یک هزار و دویست و سی و چهار اثر باستان شناسایی شده که شامل تپه ، خانه ، مسجد ، مجموعه ، پل و حمام می باشد و حدود پانصد اثر از آنها در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است .

ویژگی های فرهنگی

یکی از مهمترین جاذبه های کردستان ویژگی های فهنگی آن است . این ویژگی ها عبارتند از : زبان ، لباس ، موسیقی ، رقص ، جشن ها و مراسم خاص و صنایع دستی .
زبان مردم استان کردستان کردی است . زبان کردی همانند بان فارسی یکی از زبان های گروه هند و اروپایی است که دارای قوانین خاص زبان از لحاظ دستوری و نوشتاری است . به علت وسعت زیاد مناطق کردنشین این زبان دارای لهجه های اصلی و زیر لهجه هائی می باشد که این تنوع لهجه از لحاظ حجم کلمات این زبان را غنی و وزن و لفظ آهنگین کلمات عرصه شعر و ادبیات و موسیقی کردی را متاثر و ثروتمند ساخته است .

لباس کردی

لباس کردی یکی از زیباترین و متنوع ترین و پوشیده ترین پوشش هایی است که به نوشته سیاحان در سفرنامه هایشان در سطح فرهنگ مردم دنیا کم نظیر است . به طوری که این لباس در چندین جشنواره مختلف بین المللی مقام اول را از لحاظ پوشش و زیبائی و تنوع کسب نموده است . لباس کردی همانند زبان کردی دارای تنوع خاص در مناطق مختلف است .