یکی از این اتفاق‌ها ازدواج است که در آموزه‌های دینی نیز موضوع پسندیده‌ای عنوان شده است، به‌طوری که در آموزه‌ها و دیدگاه‌های اسلامی، گفته می‌شود نیمی از ایمان، با ازدواج حفظ می‌شود. درواقع ازدواج را می‌توان صیانت از خود فرد دانست در عین این‌که نیازهای وی برآورده می‌شود.
در گذشته برای ازدواج تنها کافی بود مادر پسر، دختری را بپسندد و بساط خواستگاری و شیرینی خوران و عقد و عروسی ر فضایی ساده و بی‌تکلف برپا می‌شد. حتی نیازی احساس نمی‌شد که پسر و دختر یکدیگر را ببینند و بپسندند این روزها همه چیز تغییر کرده است. در جوامع امروزی، راه برای تحصیلات تکمیلی دختران و حضور فعال در جامعه و محیط‌های‌کاری باز شده است و آنها می‌توانند خود برای آینده‌شان تصمیم بگیرند. این موضوع فرصت مناسبی برای رشد و پیشرفت آنهاست، اما‌گاه دختران و همچنین پسران، مهم‌ترین اتفاق زندگی خود یعنی ازدواج را به دست فراموشی می‌سپرند و سر خود را با کارهای مختلف گرم می‌کنند. امروز بازار تجرد داغ است و هر روز هم آمار آن بالاتر می‌رود. در روزهایی که رهبرمعظم انقلاب اسلامی نیز درباره عوارض کاهش جمعیت جوان کشور هشدار داده‌اند، تجرد می‌تواند بلای جان بنیان خانواده ایرانی باشد. پس باید هرچه سریع‌تر برای آن چاره‌ای اندیشیده شود. در زمینه این آسیب اجتماعی با «لیلا آژیر» مدیرکل اموربانوان استانداری به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.

• براساس واقعیت‌های اجتماعی چه تعریفی از تجرد قطعی دارید؟

تجرد قطعی یعنی این‌که فرد شرایط ازدواج را از دست داده است و فکر می‌کند با بالا رفتن سن شرایط ازدواج را ندارد. در این حالت تجرد قطعی پیش می‌آید که ادامه این وضع می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری برای جامعه به دنبال داشته باشد، زیرا بسیاری از آسیب‌های اجتماعی از این موضوع ناشی می‌شود.

• تجردگزینی جوانان اختیاری است یا تحمیلی؟

فرقی نمی‌کند که این تجرد، اختیاری باشد یا تحمیلی. به هرحال هر2 عامل می‌توانند در جامعه مؤثر باشند و نقشی نامناسب داشته باشند و اکنون ما با هر 2نوع تجرد در جامعه مواجهیم. در تجرد اختیاری، فرد اهداف بلندمدت دارد و می‌خواهد مسیری طولانی را با اهداف مادی، تحصیلی و شغلی ادامه دهد درحالی که در تجرد قطعی، فرد به دلایل شرایط اقتصادی از روی اجبار در این شرایط قرار می‌گیرد.

• تجرد قطعی فقط در کشور ما پدید آمده است یا جنبه بین‌المللی دارد؟

تجرد در کشورهای غربی موضوعی عادی‌ محسوب می‌شود. شاید اگر 50سال پیش دختر یا پسری مجرد می‌ماند فرهنگ جامعه ایرانی او را نمی‌پذیرفت، اما اکنون این موضوع در ایران هم با الگو‌برداری از کشورهای غربی درحال افزایش است. تجرد قطعی، موضوع فرهنگی است که اکنون نه تنها کشور ما بلکه همه کشورهای دیگر را هم درگیر کرده است. تجردگرایی که امروزه جوانان ما با آن مواجه شده‌اند، این است که فرد، خانواده را در مقابل خود می‌بیند و برای فرار از تعهد، صمیمیت و موفقیت ظاهری، تجردگرایی خود را بر تشکیل خانواده ترجیح می‌دهد.

• تجردگرایی بیشتر در میان پسرها اتفاق می‌افتد یا دختران؟

تجرد قطعی در هر 2جنس درحال افزایش است، اما خانم‌ها به نوعی در این زمینه آسیب‌پذیرترند، زیرا آنها در بسیاری از موارد در معرض تهدید قرار دارند، چراکه فرصت ازدواج برای دختران در دهه چهارم زندگی‌شان بسیار کم می‌شود و ممکن است تا پایان عمر نتوانند ازدواج کنند. ازسوی دیگر در جامعه ما به دلیل شرایط حاکم بر مناسبات ازدواج، خواستگاری از سوی پسر است و درواقع این پسران هستند که انتخاب می‌کنند و دختران، تنها انتخاب می‌شوند.

• تجردگرایی چه تبعات فردی و اجتماعی دارد؟

 زمانی که تجردگرایی افزایش یابد باید منتظر آسیب‌های زیادی در جامعه باشیم، زیرا در دین اسلام برای ارضای غرایز در چارچوب، ازدواج در نظر گرفته شده است، درحالی که در تجردگرایی فرد ممکن است به راه‌هایی ناسالم کشیده شود و آسیب‌های اجتماعی و پوچ‌گرایی در میان جوانان افزایش یابد چراکه فرد هدف خود را گم می‌کند. تجردگرایی سبب پایین آمدن اعتماد به نفس، انزوا و تنهایی می‌شود و فرد را با نوعی از آسیب‌های اجتماعی دیگر روبه‌رو می‌کند. به وجود آمدن یک معضل اجتماعی سبب آسیب‌های اجتماعی دیگری می‌شود و مسائل روانی و افزایش نابه هنجاری‌های اجتماعی را می‌تواند به دنبال داشته باشد.

• خانواده‌ها در جلوگیری از وقوع چنین اتفاق‌هایی چه نقشی دارد؟

نقش خانواده در زمینه کاهش زندگی مجردی، بسیار حیاتی است اما با وجود فناوری‌های نوین، دیگر صمیمیت در خانواده‌ها در حال کمرنگ شدن است و فاصله زیاد بین والدین و فرزندان، سبب روی آوردن جوانان به تجردگرایی شده است. این روند سبب شکاف بین این 2نسل شده است طوری که والدین نمی‌توانند جوانان خود را درک کنند. بیشتر خانواده‌ها به گونه‌ای زندگی خوابگاهی به خود گرفته‌اند یعنی در کنار هم هستند اما گویا با هم نیستند. یک خانواده را در نظر بگیرید که در کنارهم نشسته‌اند، اما هریک با گوشی تلفن همراه خود مشغولند و حتی چند کلمه هم بین آنها رد و بدل نمی‌شود. در حقیقت با این‌که خانواده‌ها عامل اصلی جلوگیری از زندگی مجردی هستند و هیچ‌کس جز آنها نمی‌تواند فرزندان را از آن منع کند، اما از صفایی که در گذشته‌ها در خانواده‌ها دیده می‌شد دیگر اثری نیست.

• چه راهکارهایی برای محدود شدن این موضوع وجود دارد؟

باید ازدواج آسان را تبلیغ کنیم و هرکسی از خانواده خود تغییر را آغاز کند تنها در این صورت است که اتفاق‌های بهتری برایمان رقم می‌خورد وگرنه باید منتظر آینده‌ای نامناسب با جامعه‌ای تجردگرا و تنها باشیم. باید تا آنجا که می‌توانیم معنویات را در فرزندانمان تقویت کنیم، چراکه اگر عوامل درون زای آنها قوی باشد، یعنی نیروهای باز دارنده بر نیروهای برانگیزنده برتری داشته باشد، کمتر شاهد چنین آسیب‌هایی در جامعه می‌شویم.

• چه توصیه‌ای برای جوانان دارید؟

افزایش سن ازدواج و در ادامه آن بروز تجرد قطعی، سبب اختلال در کارکرد طبیعی نهاد خانواده می‌شود و به دنبال آن، طبیعی است که شاهد نابسامانی‌هایی در جامعه باشیم. بنابراین جوانان آگاه باید این مسائل را در نظر داشته باشند و با دوری از گرایش به تجرد، سبب امید به زندگی و پایین آمدن سن ازدواجشان شوند تا بتوانند از بسیاری از مشکلات و معضلات جامعه جلوگیری کنند.