در ایران نیز مسکن مناسب به‌عنوان یکی از حقوق شهروندی محسوب می‌شود، اما با وجود برنامه‌های اجرا شده فراوان، رشد روزافزون جمعیت در کنار عرضه بی‌تناسب مسکن در طول چند دهه سبب شده است که مشکلات مربوط به بخش مسکن همچنان لاینحل باقی بماند.
 کردستان نیز از این مشکل در امان نمانده است و مسکن روز به روز به دغدغه تعداد بیشتری از مردم سنندج تبدیل می‌شود، چراکه هزاران مستأجر در این شهر با مشکلات کوچک و بزرگی دست و پنجه نرم می‌کنند و به نظر می‌رسد به دست فراموشی سپرده شده‌اند.

رشد نامعقول اجاره بها
یک شهروند سنندجی در گفت‌وگو با همشهری اظهارکرد: برخی مواقع رشد اجاره بها از افزایش قیمت مسکن نیز جلوتر است. در این شرایط صاحبخانه‌ها نیز که قیمت ملکشان نسبت به سال گذشته افزایش یافته است، نرخ‌های جدید و نامعقولی را برای اجاره درخواست می‌کنند و معلوم نیست اجاره بها با چه معیار و میزانی محاسبه می‌شود. انگار انصاف در مالکان خانه‌ها کمرنگ شده است.
«محمد ملایی» با تأکید بر لزوم رفع مشکلات اقتصادی در کشور و کردستان افزود: مستأجران که بیشتر آنها افزایش درآمد ویژه‌ای متناسب با این رشد قیمت نداشته‌اند، از پس پرداخت اجاره‌های جدید برنمی آیند.
وی ادامه داد: نظارت بر قیمت اجاره بهای مسکن آن‌طور که باید، اجرا نمی‌شود. این موضوع درحالی است که باید بنگاه‌داران و مشاوران املاک به‌صورت جدی کنترل شوند و صرف اینکه با انجام کد رهگیری قابل کنترل هستند کافی نیست، چراکه بیشتر با قولنامه‌های بدون کد رهگیری اقدام به  بستن قرارداد می‌کنند.

تعیین بی‌ضابطه قیمت‌ها
یکی دیگر از شهروندان سنندجی نیز گفت: اگر شوک افزایش اجاره بها که به گفته بسیاری از صاحبان املاک و فعالان بازار مسکن متأثر از موج جدید تورم در بازار است کنترل و نظارت نشود، بدون شک روند صعودی خود را همچنان حفظ و طبقات پایین جامعه را از پرداخت اجاره بها ناتوان می‌کند.
«جلیل خداویسی» که کارمند یکی از اداره‌های دولتی و مستأجر است، افزود: مالکان به دلخواه قیمت‌های متفاوتی برای املاکشان تعیین می‌کنند، بدون اینکه کسی بر کار آنها نظارتی داشته باشد.

سود معاملات کاهش یابد
این شهروند سنندجی تصریح کرد: مدتی پیش که رسانه‌ها اعلام کردند که نرخ خرید و فروش مسکن شکسته است سری به مشاوران املاک زدم، اما مشاهده کردم که دلان هنوزهم به این موضوع تن نمی‌دهند و بنا به سلیقه و سود خود اقدام به خرید و فروش می‌کنند.
خداویسی با تأکید بر لزوم حذف دلالان و کاهش نرخ معامله مشاوران املاک عنوان کرد: باید سود یک معامله کاهش پیدا کند، زیرا فردی که براساس تعرفه صنفی از یک معامله سود میلیونی می‌برد، هرگز راضی به کاهش نرخ‌ها
نمی‌شود.
وی ادامه داد: امروز شاهد حضور افراد زیادی در این صنف هستیم که در مغازه‌ای 3متری با دود کردن سیگار، میلیونر می‌شوند.

چشم به راه مسکن مهر
یکی دیگر از شهروندان نیز با انتقاد از وضع فعلی بخش ملک و مسکن گفت: با داشتن 2فرزند ماهانه حدود 800هزارتومان حقوق می‌گیرم که باید 350هزارتومان آن را برای اجاره یک ساختمان 80متری یک خوابه پرداخت کنم.
«محمد شاه‌نظری»ادامه داد: با توجه به گران شدن کالاهای اساسی مردم مانند انواع موادغذایی، پوشاک و سایر هزینه‌ها واقعاً نمی‌توانم از پس هزینه‌های زندگی بربیایم.

تعاونی‌های مسکن مهر تلاش کنند
یکی دیگر از شهروندان سنندجی نیز گفت: در طرح مسکن مهر، به امید خانه‌دار شدن ثبت‌نام کردم، اما با وجود اینکه 5سال از چشم انتظاری متقاضیان مسکن مهر می‌گذرد، هنوزهم همه این واحدها به‌صورت کامل به مرحله واگذاری به متقاضیان نرسیده است.
«صلاح زارعی» تصریح کرد: همه تعاونی‌ها باید برای تکمیل و تحویل مسکن مهر اقدام کنند تا طرح‌ها به‌زودی تحویل خریداران داده شود. شاید تحویل این مسکن‌ها بتواند مشکلاتمان را کمتر کند.
وی ادامه داد: بیش از چند سال است که صاحبان مسکن‌های ناتمام مهر در سنندج چشم انتظار تحویل خانه‌های خود هستند و با وجود وعده‌های مکرر متولیان مبنی بر تحویل این واحدها، سردرگم مانده‌اند.
زارعی نبود نظارت را یکی دیگر از عوامل گرانی اجاره بهای مسکن دانست و افزود: باتوجه به وضع نامناسب اقتصادی در کشور، شاهد افزایش نرخ‌ اجناس و کالاهای اساسی هستیم و همین موضوع سبب شده است که برخی از سودجویان از وضع موجود ناراضی باشند.

نبود نظارت کارشناسی بر اجاره بها
یکی از مشاوران املاک در سنندج نیز اظهارکرد: خانه‌های بسیاری که در طرح مسکن مهر ساخته شد، تأثیری بر کاهش اجاره بها نداشت.
«فرید بابایی» افزود: بیشتر قیمت‌گذاری‌ها ازسوی مالکان صورت می‌گیرد و در این زمینه، نظارت کارشناسی کمتر دخیل است.
وی از دلایل افزایش قیمت مسکن را ثبات نداشتن بازار دانست و افزود: مالکان همیشه ملک خود را 50 تا 80هزارتومان بیشتر از آنچه بنگاه به‌عنوان میزان اجاره بها تعیین می‌کند، اجاره می‌دهند.
بابایی افزود: چند ماه پیش که مبلغ وام خرید مسکن افزایش یافت، برخی کارشناسان هشدار داده بودند که این اقدام می‌تواند سبب تحریک تقاضا و سپس افزایش قیمت مسکن شود که به نظر می‌رسد پیش‌بینی کارشناسان در حال تحقق است.

نابسامانی تعیین نرخ اجاره بهای مسکن
یک کارشناس اقتصادی کردستان گفت: این روزها بی‌سامانی موجود در زمینه تعیین نرخ اجاره بهای مسکن و املاک تجاری در این استان به یک معضل تبدیل شده است.
«محمد شعبانی مریوانی» افزود: با افزایش نرخ‌های اجاره بها و کاهش قیمت مسکن در استان شاهد رکود ساخت‌وساز هستیم و در این میان شغل‌های مرتبط با این بخش کاهش و آمار بیکاری افزایش می‌یابد.
وی ادامه داد: دلیل اصلی این نابسامانی نبود متولی مشخص و نظارت‌های کافی است که سبب شده نرخ‌های بی‌ضابطه‌ای به مردم تحمیل شود. شعبانی مریوانی اظهارکرد: با توجه به جمعیت بالای جوان و تأکید سیاست‌های کلی نظام مبنی بر ضرورت تسهیل ازدواج، باید تأمین مسکن در کشور آسان شود که لازمه انجام این مهم، وجود برنامه‌ریزی عملیاتی کوتاه مدت و بلندمدت ازسوی مسئولان و حمایت بانک‌هاست.
وی افزود: حمایت کافی نکردن بانک‌ها از تکمیل مسکن‌های مهر نیمه‌تمام در ماه‌های گذشته به کاهش عرضه و رشد تقاضای مسکن در بازار منجر شد که این موضوع رشد نرخ اجاره بها را به دنبال داشته است.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به تعرفه‌های اجاره بها در استان گفت: در شرایط معمولی قیمت اجاره بهای مسکن، تابع قیمت خانه در بازار است؛ هرچند این معادله در ماه‌های گذشته به هم خورده است.
شعبانی مریوانی تصریح کرد: تکمیل بسیاری از واحدهای ناتمام مسکن مهر در کشور به حمایت مالی بانک‌ها نیاز دارد. این درحالی است که سیستم بانکی کشور از این موضوع حمایت نکرده و همین موضوع نیز سبب شده است که ساخت‌وساز مسکن در چند ماه گذشته کاهش یابد. وی با تأکید بر اینکه بازار اجاره بهای مسکن از مکانیزم عرضه و تقاضا پیروی می‌کند، گفت: حمایت نکردن بانک‌ها از تکمیل مسکن مهر سبب شده است دلالان مسکن، اقدام به خرید این خانه‌ها از مالکانشان کنند و با این کار کنترل بخشی از بازار اجاره بها را در دست گیرند و به‌صورت هماهنگ نرخ اجاره بها را بالا ببرند. شعبانی مریوانی با تأکید بر ضرورت برخورد با بازار دلالی مسکن افزود: به دلیل اینکه حجم بالایی از درآمد خانوارهای کشور صرف پرداخت اجاره بهای مسکن می‌شود باید با مدیریت صحیح از رونق بازار دلالی در این بخش جلوگیری شود. وی عنوان کرد: اکنون بیش از یک میلیون و 600هزار خانه خالی در کشور وجود دارد که اگر قانون مالیات از خانه‌های خالی تقویت و به‌صورت کامل اجرا شود زمینه عرضه این خانه‌ها به بازار به وجود می‌آید. این موضوع به افزایش عرضه مسکن در بازار منجر می‌شود و کاهش نرخ اجاره بها و قیمت مسکن را در پی دارد. این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: برخی از دلالان با تعیین قیمت اجاره‌بها در مناطق شمالی تهران، موجی به راه می‌اندازند که نتیجه آن رشد قیمت خانه و همچنین نرخ اجاره بها در مناطق جنوبی پایتخت می‌شود و این موضوع در نهایت قیمت مسکن را در کل کشور افزایش می‌دهد.