سرطان یعنی رشد، تکثیر و انتشار غیرطبیعی سلول‌های بدن. همه سرطان‌ها الگوی رشد مهارگسیخته و تمایل به جدا شدن از منشأ اصلی دارند. بیشتر سلول‌های طبیعی بدن در پاسخ به تحریک‌هایی که از داخل و خارج بدن به آنها وارد می‌شود، رشد و تولیدمثل می‌کنند و درنهایت می‌میرند. اگر این فرایند در مسیر تعادل و صحیح خود اتفاق بیفتد، بدن سالم می‌ماند و عملکرد طبیعی خود را حفظ می‌کند، اما مشکل زمانی آغاز می‌شود که یک سلول طبیعی دچار جهش یا تغییر شده و به سلول سرطانی تبدیل می‌شود.
اکنون دیگر سرطان علت یک سوم مرگ و میرها در ایران است و این بیماری بار اقتصادی و روحی و روانی زیادی برای افراد مبتلا به سرطان و خانواده‌های آنان دارد و همچنین فشار زیادی به سیستم بهداشت کشور وارد می‌کند.
شیمی درمانی، تنها بخشی از درمان بیماران سرطانی را تشکیل می‌دهد و این بیماران برای درمان خود نیازمند رادیوتراپی هستند که این کار در بیمارستان توحید سنندج انجام می‌شود. درباره این موضوع سری به مرکز رادیوتراپی این بیمارستان زدیم و دیدگاه‌ها و مشکلات بیماران سرطانی و خانواده‌های آنها را جویا شدیم.

مشکلات اقتصادی بیماران
یکی از بیماران سرطانی که نخواست نامی از او برده شود در گفت‌وگو با همشهری اظهار می کند: از یکی از روستاهای دهگلان آمده‌ام و حدود 7سال است که دچار سرطان سینه شده‌ام. بیماری‌ام مدتی بهبود یافته بود که متأسفانه دوباره به این بیماری دچار شده‌ام.
پای صحبت‌هایش که نشستیم هزار حرف نگفته داشت. او ادامه می‌دهد: چند ماه است که دوباره توده سرطانی به سراغم آمده است که پزشکان چند جلسه شیمی درمانی برایم نوشته‌اند که هزینه‌های هنگفت شیمی درمانی، ما را از پا درآورده است به گونه‌ای که مجبور شده‌ایم از دوستان و آشنایان قرض بگیریم و درخواست کمک کنیم. این بیمار می‌افزاید: با وجود هزار مشکل اقتصادی، برای درمان به شهر می‌آیم و تنها امیدم پرودگار است. وی ادامه می‌دهد: در گذشته تجهیزات مناسبی در استان نبود، اما امروز شاهد توسعه تجهیزات پزشکی هستیم و این مهم تا اندازه‌ای توانسته است از هزینه‌های بیماران بکاهد.

تجهیز مراکز درمانی در شهرستان‌ها
یکی از همراهان بیمار دیگری در یکی از بیمارستان‌های سنندج اظهارمی کند: از سقز آمده‌ایم. پدرم 5 سال پیش به سرطان معده مبتلا شد و بعد از انجام مراحل شیمی درمانی کمی بهبود یافته بود، اما مدتی است که دوباره بیماری‌اش تشدید شده است. «جمیل رستمی» می‌گوید: بیماران سرطانی مشکلات زیادی دارند، زیرا مراکز درمانی شهر خودشان مجهز نیست و مجبور می‌شوند به مرکز استان یا استان‌های دیگر مراجعه کنند که همین رفت و آمدها، هزینه‌های بیماران را چندبرابر می‌کند.
وی عنوان می‌کند: این دشواری‌های مالی برخی از بیماران را از پیمودن ادامه مسیر منصرف می‌کند و این موضوع منجر به پیشرفت بیماری می‌شود. تشخیص زودرس، در درمان بیماری بسیار مؤثر است.
این همراه بیمار ادامه می‌دهد: مجهز نبودن مراکز درمانی شهرستان‌های استان به تجهیزات پیشرفته از دیگر مشکلات بیماران سرطانی است و می‌توان گفت مشکلات اجتماعی و اقتصادی از مهم‌ترین علت‌هایی است که سبب می‌شود مبتلایان به سرطان از ادامه درمان منصرف شوند یا مراحل درمانی را به تأخیر بیندازند.

توسعه فرهنگ سلامت
یکی دیگر از بیماران سنندجی نیز در این باره اظهارمی کند: وقتی سرطان به مرحله‌ای می‌رسد که قابل کشف است و بیماران برای مداوا مراجعه می‌کنند در شرایط سختی قرار می‌گیرند. باید با واقعیت‌ این بیماری کنار بیایند و تمهیدات لازم را برای درمان و اقدات پیشگیرانه مد نظر قرار دهند.
«محمد شریف سلیمی زند» که به قول خودش سرطان ندارد و دکتر به او گفته است که سرطانش هرچه زود‌تر بهبود پیدا می‌کند، می‌افزاید: ترس از این بیماری روحیه ما را بسیار ضعیف می‌کند و علاوه بر اینکه جسم ما ضعیف می‌شود، روح و روانمان نیز بیمار می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: باید در زمینه شناخت سرطان به مردم اطلاع‌رسانی و فرهنگسازی شود. شهروندان باید نسبت به سلامت خود مسئول باشند و در مراجعه به پزشک از سلامتی خود جویا شوند تا به دردها و بیماری‌های ناعلاج مانند سرطان مبتلا نشوند.

سرطان پایان زندگی نیست
یکی دیگر از بیماران که جوانی 32 ساله است، می‌گوید: سرطان مساوی با مرگ نیست. اکنون بسیاری از سرطان‌ها با تشخیص زودرس و با بهبود روش‌های درمانی از جمله جراحی، رادیوتراپی و درمان‌هایی شیمی درمانی بهبود قطعی پیدا می‌کنند. «یحیی رسولی» عنوان می‌کند: درمان‌های رادیوتراپی در سال‌های اخیر پیشرفت زیادی داشته است و در سنندج نیز انجام می‌شود و هر روز سیستم‌های پرتو درمانی استان درحال پیشرفت است.

آزمایش‌های گرانقیمت
یکی دیگر از همراهان بیمار که از مریوان آمده است نیز اظهارمی کند: آزمایش‌های بالینی، تصویربرداری، آسیب‌شناسی و نمونه‌برداری و تشخیص‌های پیشرفته مولکولی برای بیمار بسیار هزینه بر است که بیماران مجبور به تأمین آن هستند و بسیاری از آنها در تأمین هزینه‌های بخش تشخیص هم با مشکل روبه‌رو می‌شوند.
«فوزیه میروندی» می‌افزاید: بالارفتن هزینه دارو از دیگر مشکلات بیماران سرطانی است و نظام سلامت باید یک حمایت جامع از بیماران سرطانی داشته باشد. وی می‌گوید: هزینه‌های پیشگیری و تشخیص زودرس کمتر از هزینه‌های درمان است و غربالگری هم مؤثر است.

اسکان همراهان بیمار
یکی دیگر از بیماران که دچار سرطان رحم و از بانه آمده است اظهارمی کند: پزشک متخصص ما با توجه به تشخیص و نوع سرطان هریک از این درمان‌ها یا تلفیقی از آنها را برای بیمار در نظر می‌گیرد. به‌عنوان مثال در مرحله پرتودرمانی با توجه به نوع بیماری و دستور پزشک، طول درمان از 10 تا 40روز متغیر است و بیمار باید در ساعات مشخصی از روز، برای پرتو درمانی مراجعه کند.
«صفیه خورشید» می‌افزاید: به دلیل نبود مراکز پرتو درمانی در شهرستان‌های استان، بیماران مجبور به سفر برای معالجه خود می‌شوند که در همین زمینه موضوع اسکان از بزرگ‌ترین معضلات برای بیماران مبتلا به سرطان است. در مرکز درمانی استان این کار به خوبی صورت گرفته است که جای قدردانی دارد.


گردشگری درمانی
یک بیمار خارجی که برای مداوا از عراق به کردستان آمده است، در گفت‌وگو با همشهری اظهارمی کند: اکنون یک دستگاه رادیوتراپی برای استفاده بیماران سرطانی در کردستان وجود دارد، در حالی که بیماران سرطانی عراق نیز برای انجام رادیوتراپی به همین بیمارستان مراجعه می‌کنند. «عبدالسلام علی» می‌افزاید: همین موضوع سبب شده است تا بیماران برای انجام رادیوتراپی، در نوبت بمانند که سبب پیشرفت بیماری آنها می‌شود. وی ادامه می‌دهد: ما هر روز شاهدیم که از حکومت اقلیم کردستان عراق تعداد زیادی از بیماران برای مداوا به سنندج و تهران مراجعه می‌کنند و این مسافران نیازمند امکانات و خدمات هستند. این شهروند عراقی اضافه می‌کند: برخورد پزشکان با بیماران خارجی بسیار خوب است، اما کمبود تجهیزات و دستگاه‌های مناسب سبب شده است کار مداوا به کندی انجام شود.