سخنرانی مهارتی است که همه می‌توانند با تمرین، آن را بیاموزندهمه ما در بعضی مراحل زندگی مجبور به سخنرانی‌کردن می‌شویم داشتن یک ارائه قوی و اینکه چگونه سخنرانی خوبی داشته باشیم؟ همیشه دغدغه بساری از افراد بوده است،یک سخنرانی خوب مانند کوه یخ شناوری است که 90 درصد آن زیر آب و فقط 10 درصد آن آشکار است.

اغلب افراد ترجیح می دهند دندانشان کشیده شود، در عوض در مقابل مردم صحبت نکنند. این ترس معمولاً تحت یکی از عنوان های زیر قرار می گیرد:
1) ابله به نظر آمدن
2) احساس شکست کردن
3) فراموش کردن آنچه قرار است گفته شود.
شما باید قادر باشید یک سخنرانی حرفه ای مناسب ارائه دهید و موضوع موردنظر خودتان را به خوبی عرضه کنید وگرنه اعتبار شما و بنابراین شخصیت حرفه ای تان، صدمه خواهد خورد.پس با خودتان اینگونه تکرار کنید؛من قبل از سخنرانی روی مباحث وقت میگذارم، مخاطبانم را می شناسم و مخاطبان به چه چیزی توجه دارند. من می توانم درمورد سخنرانان قبلی نظر ارائه دهم و نکات مهم کلیدی ان ها را با نکات سخنرانی خودم تلفیق کنم. این کار من کمک می کند تا با مخاطبان ارتباط نزدیک برقرار کنم و انها نیز همه چیز را به یکدیگر ارتباط دهند.

-صحبت های خود را روان بیان کنید. مخاطبان را درگیر صحبت های خود کنید.مشخصه ی اصلی یک سخنرانی موفق، مخاطبان و عکس العمل انهاست.

-آنقدر شاد باشید در زمان سخنرانی تا از شادی شما همه لبخند بزنند.این بدین معنی نیست که پشت تریبون لطیفه برای مخاطبان تعریف کنید ، سخنران درکار خود حرفه ای عمل می نماید که بدون ایراد لطیفه و جک با صحبت های جذابش مخاطبان را تا آخرین لحظه سراپا گوش و سرشار از شادی نماید.اصولا خنده واقعی به مخاطبان باید در لحظه و یک آن صورت گیرد. اگر از قبل حفظ کرده باشید و بیان نمایید شاید مخاطبان بخندند اما خنده آنها مصنوعی است ,سعی نمایید تقلید سخنرانان دیگر را جهت طنزگویی انتخاب نکنید.

-ک دفتر مخصوص سخنرانی تهیه کنید.دفتر مخصوص دفتری است که مطالب نغز و یا داستان های مرتبط با موضوع سخنرانی را در آن می نویسید که هر زمان که سخنرانی داشتید به آن دفتر رجوع کرده و مطلبی را با توجه به موضوع سخنرانی در آن بیابید.

-مطلب های هر سخنرانی را جدا تهیه فرمایید.سعی کنید مطلب هر سخنرانی را جداگانه و به صورت کلیدی در کاغذی یادداشت نمایید. این کار باعث می شود هر از گاهی که فراموش کردید سریع نگاه کوچکی به کاغذ انداخته و موضوع یادتان بیاید.

-نهراسید که موضوع سخنرانی خود را به دیگران بیان نمایید.وقتی به دیگران موضوع سخنرانی خود را می گویید شما را به عنوان یک سخنران حرفه ای می بینند. عنوان اگر از شما سوال کردند که خودتان را معرفی کنید بگویید من سخنران حرفه ای هستم و چند سخنرانی مهم انجام داده ام .پرشور و پر انرژی، با اعتماد به نفسی قوی، خونسردی و صبوری خود را در مقابل افراد سخت و عصبی حفظ نمائید. مهارت در ایجاد هوش هیجانی، دیدار، سلام، احوال پرسی و صحبت کردن از مباحث مهم سخنرانی است که حق مخاطبان است که بدانند که شما قرار است در چه موضوعاتی سخنرانی کنید.

-برای سخنرانی خود زمان را مد نظر بگیرید.بهتر است آنقدر متبحرانه سخنرانی کنید که راس زمان معین شده صحبت خود را با پایانی دل انگیز متوقف نمائید قبل از اینکه به شما تذکر دهند. اگر احیاناً نتوانستید صحبت خود را به پایان زیبایی برسانید سخن خود را سریع پایان ببرید. مخاطبان از سخنرانانی بیشتر از زمان تعیین شده بیزارند، حتی اگر بهترین سخنران باشید .

-سرزنده و باروح باشیدبهترین سخنرانان کسانی هستند که چه در حرکاتشان و چه در سخن‌گفتن‌شان با‌روح و سرزنده هستند. خوب نیست که خود را پشت سکو پنهان کنید یا فقط در گوشه‌ای باستید. دفعه بعد این کار را امتحان کنید: وقتی برای یک گروه بیست‌نفره یا بیشتر سخنرانی می‌کنید، حین صحبت کردن بین شنوندگان‌تان راه بروید. هرازچندگاهی ایستاده و دست‌تان را روی شانه یکی از شنوندگان قرار دهید. با این کار باعث خواهید شد که توجه آنها به شما بیشتر جلب شده و به حرف‌هایتان دقیق‌تر گوش کنند.

-حرف‌های تازه بزنیداز تکرار کردن داستان‌ها و خاطرات همیشگی پرهیز کنید. حرف‌های تازه بزنید. سعی کنید در سخنرانی‌تان جایی هم برای وقایع روز باز کنید. حتماً آن روز یا آن هفته اتفاق جدیدی افتاده است که در موردش صحبت کنید. حرف‌ها و مطالب تکراری، شنوندگان را خسته و بی‌حوصله خواهد کرد. حرف‌های جدید، برعکس، آنها را راغب به گوش‌کردن و توجه بیشتر می‌کند.

- تمرین داشته باشیدچندین مرتبه تمرین کردن سخنرانی‌تان می‌تواند باعث موفقیت‌تان شود چون معمولاً رقبایتان این کار را نخواهند کرد. معمولاً افراد فقط چند دقیقه قبل از سخنرانی‌شان نگاهی به نوشته‌هایشان می‌اندازند، اما سخنرانان موفق همیشه برای تمرین آن هم وقت می‌گذارند. یک سخنران واقعی از قبل برنامه‌ریزی می‌کند که چه‌طور سخنرانی خود را شروع کند و چه‌طور به پایان برساند. می‌دانند که چه موقع بین حضار راه بروند و دست روی شانه چه کسی بگذارند. می‌دانند که چه زمانی سکوت کرده و چه زمانی تن صدایشان را تغییر دهند. می‌دانند که به کجا نگاه کنند. با تمرین کردن مطمئناً سخنرانی بهتری ارائه خواهید داد.

- صدایی تأثیرگذار داشته باشیدروی چیزی که می‌خواهید تحویل دهید، زمان بگذارید. کسی توقع ندارد که مثل یک گوینده تلویزیون بیایید و بروید. باید بتوانید صدایی خوش‌آیند و سرگرم‌کننده تحویل دهید. هنگام سخنرانی به این چهار نکته توجه داشته باشید: تن صدایتان را هرازگاهی تغییر دهید، درجه ی صدا را بالا و پایین ببرید، سرعت صحبت‌کردن‌تان را تغییر دهید، و گاه‌گاهی برای تاثیرگذاری بیشتر سکوت کنید.

-روستایی باشید یعنی به روستاها و حومه ها سفر کنید.اگر تا به حال به یک سخنرانی فکر نکرده اید، این کار را حتما انجام دهید. سخنرانی خود را به شهرها محدود نکنید. نیازی نیست تا در یک هتل 5 ستاره حضور یابید تا یک سخنران حرفه ای شناخته شوید .تصور کنید چشمان تیزبین کوچکترین حرکات شما را زیرنظر دارند و یکایک حضار گفته های شما را با دقت می‌شنوند و براساس این دیده‌ها و شنیده‌ها درمورد شما و مطالبی که ارائه می کنید قضاوت می‌کنند، ازسوی دیگر شما ملزم به اقناع آنها، دفاع از عملکردتان و یا حتی اثبات حقانیت خودتان هستید، در هر جایگاهی که قرار دارید فرقی نمی‌کند در هر صورت شما در موقعیت خطیری قرار گرفته اید.

پس بکوشید پیشاپیش خود را آماده سازید و در این میان دو اصل بسیار مهم را فراموش نکنید، اول تسلط کامل به مطالبی که می خواهید ارائه دهید، دوم حفظ خونسردی و آرامش. بی تردید شما با رعایت این دو اصل و توجه به نکاتی که درپی خواهدآمد افزون بر ارائه مستدل موضوع سخنرانی، یک جلسه اقناعی را برگزار خواهید کرد. از این رو، توصیه می شود برای نیل به این منظور پیشاپیش مخاطبان را شناسایی کنید، زیرا اگر شما از سطح علمی، فرهنگی و حتی شخصیتی مخاطبان آگاهی یابید، ارتباط بهتری با آنان برقرار می‌کنید و آنچه را که آنها دوست دارند یا می‌خواهند بشنوند ارائه خواهید ‌داد و این عمل یعنی اثرگذاری بهتر و بیشتر بر مخاطبین شما، پیش از آغاز سخنرانی یکبار آن را تمرین کنید و در حین سخنرانی رعایت برخی نکات مانند تبسم کردن را به خاطر بسپارید، زیرا چهره بانشاط شما توجه مخاطبین را بیشتر جلب می کند.

نکته دیگر که باید بدان توجه کافی نمائید پیام شما است، زیرا سخنرانی شما باید یک پیام مشخص داشته باشد. از همین رو، قبل از اینکه کار تهیه مطالب خود را شروع کنید، پیام کلیدی آن را مشخص کنید. درواقع پیام شما باید بتواند مخاطبان را به یک راه مشخص رهنمون و امکان ورود به راههای دیگر را منتفی سازد. در ضمن در صورت امکان توضیحات و استدلال خود را با ارائه تصاویر همراه سازید و برای هر تصویر توضیحات کوتاهی آماده کنید. هر تصویر (متن یا عکس) که نشان داده می شود، خلاصه ای از موضوع آن باید ارائه شود. این خلاصه می تواند شفاهی باشد یا به صورت زیرنویس ارائه شود. این باعث خواهدشد تا در وقت صرفه جویی شود.

-کنترل اضطراب اکثر افراد از سخنرانی در جمع هراس دارند، حتی بیشتر از مرگ. همه هنگام صحبت در برابر جمع به میزان معینی اضطراب دچار می‌شوند، اما نکته اینجاست که نباید به این اضطراب پایان داد بلکه باید آن را کنترل کرد.  درست قبل از ایراد سخنرانی چند نرمش تنفسی عمقی انجام بدهید تا کمی آرامش پیدا کنید. از اضطراب خود برای هیجان بخشیدن به سخنرانی خود استفاده نمایید. به خاطر داشته باشید که از شما برای ایراد سخنرانی دعوت شده است چرا که شما حرف مهمی برای زدن داشته‌اید. همه خواستار موفقیت شما هستند.

برجسته سازی مطالب و مفاهیم ویژه نیز هنگام سخنرانی واجد اهمیت است. مطالبی را که توضیح آنها برای پذیرش مخاطب اهمیت بیشتری دارد مشخص کنید. کارشناسان فن بیان شیوه های گوناگونی برای اثر بخشی سخنرانی پیشنهاد می‌کنند. طرح «پرسش» و «راه حل برای آن» بهترین روش برای ارائه قدرتمند یک مطلب است. اول «مسئله» را بیان کنید بعد «راه‌حل» را ارائه دهید و آن را با یک مثال توضیح دهید. هنگام سخنرانی نباید فراموش کرد که تمام آنان که به سخنان شما گوش می دهند تیزهوش نیستند، پس بکوشید مطالب را بسیار ساده و روان ارائه کنید. توصیه می‌شود به طور متوسط در هر ساعت صحبت کردن 3 الی 4 نکته را شرح دهید.

سخنرانی را باید محکم و مستدل آغاز کرد، زیرا یک شروع خوب، موفقیت سخنرانی را تضمین می کند. برای این منظور از روشهای مختلف استفاده کنید گاهی یک حکایت یا قصه یا یک خاطره و در بعضی مواقع پرداختن به اصل مطلب می‌تواند شروع خوبی باشد. استفاده از نمودار و چارت هنگام سخنرانی استدلال های شما را مستندتر می سازد. افزون بر این بسیاری از مخاطبان شما نمی‌توانند همزمان با شما اعداد و آمار ارائه شده را تجزیه و تحلیل کنند. نمودار کمک می‌کند تا سریعتر به موضوع دست پیدا کنند و با شما همراه شوند. بسیاری از مخاطبان آخرین مطلبی را که شما می‌گویید به خاطر می سپارند، از این رو بکوشید آخرین مطلبی که می‌گویید همان نکته‌ای باشد که مـی خواهید مخاطبـان به آن بیشتر تـوجه کنند. بر نکات مهم تسلط داشته باشید. اگر شما نکات مهم را بدانید  راحت‌تر می توانید مخاطبان را قانع کنید و افزون بر این با آرامش و بدون استرس خواهید بود. در حین سخنرانی برای اجتناب از خستگی تنفس عمیق را فراموش نکنید، همچنین حتما از چشمانتان برای برقراری ارتباط با مخاطب استفاده کنید، زیرا با این کار مخاطبان احساس بهتری خواهند داشت، در این صورت شما می توانید تاثیر صحبتهایتان را ببینید و در نتیجه ادامه سخنرانی را تنظیم نمائید.

-طرز ایستادن و حرکات بدن صحیح ایستادن نشان دهنده اعتماد به نفس است. محکم بایستید. حرکات بیش از حد ممکن است حواس شنوندگان را پرت کند.  طبیعتا در هنگام ایستادن دستان خود را در کنار بدن قرار می‌دهید. برای تاکید بر روی نکات مهم، از حرکاتی استفاده کنید که آهسته و دقیق و در عین حال طبیعی باشند.به عاداتی که ممکن است داشته باشید، توجه کنید؛ عاداتی مثل دست روی دست انداختن، تکیه دادن به دیوار یا با خودکار به جایی زدن. این کارها نیز می‌تواند حواس مخاطبان شما را پرت کند یا به آنها بگوید که شما (نسبت به موضوع) بی‌علاقه و یا اینکه دستپاچه‌اید.سخنرانی خود را در مقابل آینه تمرین کنید تا نحوه اجرا و حرکات بدن خود را بررسی کرده و در صورت لزوم آنها را تغییر دهید. شیوه‌های متفاوتی را مورد آزمایش قرار دهید تا در مجموعه حرکات و ژست‌های خود به آن هماهنگی که با آن احساس راحتی می‌کنید، برسید و همان را در برابر حضار به کار ببرید.

-نشسته سخنرانی نکنید. در حین سخنرانی باید به مخاطب نگاه کرد و گاهی نیز به اسلایدها، آن هم برای اطمینان از این که صفحه بدرستی در حال نمایش است. سخنرانانی که از روی نوشته‌های اسلاید، مانند کتاب داستان، شروع به خواندن می‌کنند و حتی نیم نگاهی هم به حضار نمی‌اندازند نمی‌توانند رابطه صمیمی با ایشان برقرار کنند.پیش از سخنرانی راجع به سوالاتی که ممکن است از شما پرسیده شود فکر کنید و جواب‌هایی برای آنها فراهم آورید. وقتی شخصی سوالی می‌پرسد بدقت گوش کنید. آن پرسش را دوباره تکرار کنید تا آنان که نشنیده‌اند، متوجه آن شوند. اگر جواب آن را می‌دانید به طور خلاصه پاسخ دهید. اگر پاسخ آن را نمی‌دانید از وی تشکر کنید و قول دهید بعد روی آن فکر می‌کنید. در حالتی هم که سوال را نفهمیده‌اید، از سوال‌کننده بخواهید در پایان سخنرانی با شما گفتگو کند.

-تجهیزات مناسب را آماده کنید. هر جلسه ای، نیازمند تمهیدات خاصی است. تجهیزات موردنیاز را بی کم و کاست از قبیل دستگاه نمایش، وایت‌برد، کامپیوتر و… آماده کنید. قبل از شروع جلسه سخنرانی تجهیزاتی را که قرار است استفاده نمائید یکبار آزمایش کنید، خرابی و یا عدم کارایی مناسب هرکدام از دستگاهها (حتی یک ماژیک وایت برد) می‌تواند تاثیر بسیار منفی بر ارائه مطالب شما داشته باشد. از آنجا که در حین سخنرانی شما مرکز توجه هستید هر حرکت شما تاثیر مستقیم بر مخاطب داشته و می تواند تاثیر بسزائی در مخاطب داشته باشد. به هنگام سخنرانی از حرکات مصنوعی بپرهیزید زیرا اقدامات تصنعی کاملا دیده می شوند، خودتان باشید و بگذارید زبان بدن شما طبیعی باشد. در ضمن موضوع سخنرانی را از روی نوشته نخوانید. خواندن مطلب از روی نوشته باعث می‌شود که ارتباط شما با مخاطبان دچار خدشه گردد و دستانتان نیز از اثرگذاری باز می ماند. در صورتیکه در این مورد مشکل دارید می‌توانید از یادداشتهای روی چارت یا تصویر استفاده کنید.

 در استفاده از سخت افزارهای سالن سخنرانی به نکات مهم زیر توجه کنید

ممکن است پاورپوینت یا فیلم یا نوشته روی کامپیوتر شما به درستی نمایش داده شود ولی به همان صورت روی کامپیوتر سالن دیده نشود. پس قبل از شروع سخنرانی حتما یک بار کل صفحات پاورپوینت خود را بر روی کامپیوتر سالن سخنرانی ببینید و بخصوص از اجرا شدن صحیح فیلم ها و تصاویر و فونت نوشته ها اطمینان حاصل کنید.ممکن است پروژکتور سالن به درستی میزان نشده باشد و قسمتی از مطالبی که باید نمایش داده شود بیرون از پرده بیفتد. برای پیشگیری از این وضعیت در حین طراحی صفحه باید سعی کرد دور صفحه کمی خالی باشد تا اگر پروژکتور میزان نبود چیزی از قلم نیفتد.قبل از شروع سخنرانی تلفن همراه خود را خاموش کرده یا در حالت ساکت بگذارید. زنگ زدن تلفن در وسط سخنرانی وجهه خوبی ندارد.

فایل های مربوط به پاورپوینت خود را از روی کامپیوتر خود بر روی یک سی دی نوشته و با استفاده از سی دی آنها را به کامپیوتر سالن منتقل کنید. انتقال اطلاعات با استفاده از فلش مموری درست نیست. علت اینست که به علت اینکه فلش مموری های زیادی از طرف دیگر سخنرانان به کامپیوتر سالن متصل میشوند احتمال آلوده شدن این کامپیوتر به ویروس زیاد است و این ویروس ها به راحتی به فلش مموری شما منتقل و سپس از طریق آن به کامپیوتر شخصی شما وارد میشوند. ویروس ها نمیتوانند از کامپیوتر سالن به روی سی دی بروند.

در حین سخنرانی برای عوض کردن صفحات سعی کنید تا از موس وایرلس استفاده کنید تا مجبور نباشید نزدیک به کیبورد یا ماوس پشت میز میخکوب شوید.همیشه برای سخنرای خود یک نقشه پشتیبان داشته باشید. بهترین نقشه پشتیبانی اینست که کل سخنرانی خود را از قبل حفظ کنید و یا حداقل، مطالب آنرا بصورت نوشته هم داشته باشید تا چنانچه احیانا کامپیوتر یا سیستم های الکترونیک سالن دچار اشکال شدند شما بتوانید سخنرانی خود را ادامه بدهید.

تاثیر سخنان شما زمانی آشکار می شود که مخاطبان را وادار به بحث کند. برای این منظور از آنها سوال کنید و جواب بخواهید اما در این مورد اصرار نکنید، شما می‌توانید از سایر روشها نیز برای مشارکت بیشتر و همراهی آنها استفاده کنید. (نوشتن پای تخته، قرائت یک متن یا…) برای کارائی بیشتر سخنانتان از طنز استفاده کنید زیرا استفاده از طنز محیط را جذاب‌تر می‌کند. در حین سخنرانی خودتان را جای مخاطب فرض کنید. اگر شما به جای مخاطب نشسته بودید، چه تاثیری از سخنران می گرفتید، در ضمن اطمینان حاصل کنید گرمای اتاق، نور محیط، و… مناسب می باشد. در غایت بازخورد کارتان را بسنجید، برای این منظور شفاهی یا کتبی، در انتهای جلسه از پرسشنامه‌های ساده استفاده کنید تا بتوانید در آینده کارتان را بهبود بخشید. سرانجام در پایان سخنرانی با تاکید بر یک موضوع اساسی تاثیری قاطع بر مخاطبان بگذارید.