تصادف چندی قبل تانکر حامل سوخت با یک پژو و پراید سواری در مسیر مریوان - سنندج 3 کشته و 6 زخمی برجای گذاشت. این تیتر اغلب رسانههای چند روز پیش استان بود. باز هم تکرار حوادثی از این قبیل که بارها در جادههای استان اتفاق افتاده و دل هر شهروندی را به درد و لرزه میاندازد، ما را بر آن داشت تا نیم نگاهی به این موضوع داشته باشیم.
بار صدمات رانندگی جادهای در استان بسیار زیاد، رو به افزایش و موجب نگرانی جدی است، آن طورکه مدیر کل پزشکی قانونی کردستان بیان میکند در 9 ماه امسال 354 نفر به علت حوادث رانندگی در استان جان خود را از دست دادهاند که نسبت به 293 نفر فوت شدگان مدت مشابه سال گذشته 20/8 درصد رشد داشته است. «غلامرضا همایونپور» در این باره توضیح میدهد: از کل فوت شدگان حوادث رانندگی 9 ماه امسال، 44 مورد درون شهری،283 مورد برونشهری و 27 مورد دیگر نیز در جادههای روستایی بوده است. این در حالی است که از کل فوت شدگان مدت مشابه سال قبل 38 مورد درون شهری،233 مورد برون شهری و 22 نفر دیگر در جادههای روستایی بوده است.
مصدومان حوادث رانندگی نیز در 9 ماه امسال، رشد 4درصدی داشته است که از 3 هزار و 992 نفر مصدوم حوادث رانندگی 9 ماه سال گذشته به 4هزار و 154 مورد در 9 ماه سال 94 رسیده است که این خود جای بسی نگرانی دارد.
در حادثه دلخراشی که در مدت قبلی و در حوالی روستای «نگل» اتفاق افتاد، 3 نفر به دلیل سوختگی کامل جان خود را از دست دادند و 6 نفر که دچار سوختگی شده بودند با تلاش عوامل فوریتهای پزشکی و با 4 دستگاه آمبولانس پایگاههای شویشه، صوفیان و سروآباد به بیمارستان سروآباد و بیمارستانهای بعثت و توحید سنندج منتقل شدند.
تصادفات یکی از بزرگ ترین مشکلات سلامتی عمومی در استان است. بیشتر قربانیان این حوادث جوانانی هستند که قبل از تصادف دارای سلامتی کامل بوده اند و اکنون بسیاری از آنها دچار صدمات جسمی جدی شدهاند. این مسأله در استان با روند صعودی تعداد کشته شدگان و افزایش تعداد کاربران از راه های کشور و همچنین افزایش تعداد سفرها شکل جدیتری به خود گرفته، ولی گویا سهل انگارانه به این موضوعات نگریسته میشود.
در حوادث رانندگی 3 عامل انسانی، جاده یا راه و وسایل نقلیه دخیل هستند. این درست است که بیشترین درصد در زمینه تأثیر عوامل انسانی در بروز و شدت تصادفات جادهها، مربوط به بی توجهی به مقررات است، ولی این سکه روی دیگری هم دارد. جادههای استان که جزو استانهای محروم کشور محسوب میشود، استاندارد نیستند. به خصوص جاده مریوان- سنندج که از نقاط حادثه خیز استان است، همچنان روز به روز قربانی میگیرد و تانکرهای حامل مواد سوختنی و شیمیایی علاوه بر آلوده کردن آب و هوای این استان سالانه موجب مرگ و میر صدها نفر از شهروندانمان میشوند و تعداد زیادی از خانواده هایمان را داغدار میکنند. آیا وقت آن نرسیده است که کارگزاران حوزه جادهای و حمل و نقل تلاش خود را دوچندان سازند و ساخت جاده جدید مریوان را که سال هاست قرار است افتتاح شود و زمینه توسعه و پیشرفت را در این استان فراهم سازد در اولویت قرار دهند و در زمینه مدیریت ایمنی جادههای استان تلاشی مضاعف صورت گیرد؟
جادههای استان به دلیل وجود مناطق مرزی و همچنین نزدیکی به کشور عراق بار ترافیک سنگینی دارند. جدا از سنگینی ترافیک، عبور کامیونهای حامل مواد سوختنی و شیمیایی روزبهروز در حال افزایش است که میطلبد توسعه راهها در اولویت برنامههای کلان استانی قرار گیرد و بودجههایی کلان به این موضوع اختصاص داده شود.
نقاط حادثهخیز از سالهای گذشته با نصب علایم و چراغهای هشدار دهنده مشخص شده اند. در عین حال سازمان راهداری هر سال با توجه به اعتبارات پیشبینی شده نسبت به رفع مشکل این نقاط به تدریج اقدام میکند که امیدواریم این روند تسریع شود.
جادههای بد لزوما جادههای غیرآسفالت نیستند، بلکه شامل جادههای آسفالت با نگهداری ضعیف و بدون محدودیت سرعت است. هزینه تصادفات جادهای به خانوادهها در استان بسیار زیاد است. دیدگاه سنتی در ایمنی جادهها این است که مسئولیت تصادفات جادهای معمولاً بر عهده رانندگان است، اما با وجود این بسیاری از عوامل دیگر خارج از کنترل رانندگان ممکن است در این زمینه نقش داشته باشد.