1394/12/19 امروزه چهارشنبه سوری تبدیل به بدعتی خطرناک شده و معنا و مفهوم خود را که برکت و روزی افزایی بوده از دست داده است .
هر سال با نزدیک شدن به عید نوروز مردم کردستان در تدارک نوروز هستند. در این میان بسیاری از شهروندان وسایل بازی شب چهارشنبه سوری را خریداری میکنند. در این ایام به دلیل استفاده از وسایل آتش زا و انفجاری تعدادی از شهروندان دچار خسارات مالی و جانی و جسمی می شوند.
ایرانیان باستان روشن کردن آتش را نماد برکت و آسایش و رویش می دانستند و هر سال جشنی را به این نیت برپا می کردند به نام جشن سده که امروز با عنوان چهارشنبه سوری برگزار می شود. لازم به اشاره است که در گذشته در کردستان مراسم «کوله چووار شهمه» برگزار میشد که خانوادهها جارویی را که کارآیی خود را از دست داده در عصر روز چهارشنبه جلوی در منزل آتش میزدند و دیگر خبری از فشفشه و نارنجک دستی نبود.
زردی من از تو، سرخی تو از من
یکی از شهروندان سنندجی درگفتوگو با همشهری با اشاره به برنامههای شب چهارشنبه سوری در سنندج می گوید: جوانان کردستانی بعد از جشن و پایکوبی، شال اندازی می کردند و با روشن کردن آتش و پریدن از روی آن و گفتن «زردی من از تو و سرخی تو از من»، سعی میکردند بیماری و درد را از خود دور کنند .
«محمد اصلانی» در ادامه میافزاید: امروزه بسیاری از آداب و رسوم در کردستان رنگ دیگری به خود گرفته است. از جمله با آوردن وسایل خطرناک آتش بازی و محترقه که هر سال شاهد حوادث ناگواری هستیم.
وی اضافه می کند: در گذشته مردم کردستان قبل از شروع شب چهارشنبه به حمام می رفتند و نظافت میکردند. از آن طرف هم همسایه ها و اهالی محل از صبح چوب و نفت و ... را آماده و عصر آتش چهارشنبه سوری را روشن میکردند. بعد از اتمام چهارشنبه سوری وقتی که دیگر آتش کم کم در حال خاموش شدن بود زنهای همسایه در باقیمانده آتش اسپند می ریختند و دود میکردند و اعتقاد داشتند که این دود آنان را از هر زخم چشمی باز می دارد .
این شهروند سنندجی اظهار میکند: مردم باید در این شب مواظب باشند که حادثهای برای کسی اتفاق نیفتد و از خرید لوازم آتش بازی نیز خودداری کنند.
«کوله چووارشهمه»؛ سنتی دیرین
یکی دیگر از شهروندان سنندجی می گوید: چهارشنبه سوری در کردستان نسبت به اعیاد و مراسم دیگر از جایگاه متفاوت تری برخوردار است .زیرا ما این شب را با نام «کوله چووار شهمه»میشناسیم و رسم بر این بود که در این شب تنها جارویی که کوتاه شده بود را آتش میزدند.
«امید زندی» میافزاید: با این کار هیچ آلودگی در محیط ایجاد نمیشد و مردم با خوشی و شادی مراسم این شب را برگزار میکردند.
وی اضافه می کند: کسانی که بیماری در خانه داشتند با لباس مبدل یا زیر چادر به پشت در خانه همسایگان می رفتند و ظرف مسی را با قاشق میزدند تا صاحب خانه بشنود و غذا یا پولی در کاسه آنها بریزد. آن غذا یا خوراکی را به بیمار میدادند تا شفا یابد .
زندی می گوید: مراسم روز چهارشنبه آخر سال همیشه یکی از روزهای بسیار پرخطر در تمام طول سال است و جوانان زیادی به دلایل مختلف راهی بیمارستان می شوند. عمده ترین مشکلاتی که جوانان با آن روبرو هستند سوختگی های شدید، جراحات سخت بر اثر ترکش های مواد منفجره و در موارد شدیدتر قطع عضو یا مرگ گزارش شده است.
وی ادامه می دهد: این آیین امروزه با انواع مواد محترقه خطرناک برگزار می شود و حوادث جبران ناپذیری به بار می آورد و باعث می شود که بسیاری از خانواده ها سال نو را با غم و اندوهی فراوان شروع کنند و خاطره بسیار بدی از شب چهارشنبه آخر سال در ذهن خود جای دهند. هر چند که، چند سالی است پلیس با شگردهای خاص با فروشندگان مواد محترقه برخورد و مانع از این بازی های خطرناک می شود، ولی باید شهروندان این مسأله را برای خود فرهنگسازی کنند چرا که چنین بازی هایی خطرناک و ویرانگر است و شادی و رضایت خاطر را تبدیل به یک عمر پشیمانی می کند.
آماده باش پایگاههای شهری فوریتهای پزشکی استان
دبیر ستاد سلامت نوروزی استان با اشاره به نزدیک شدن عید و شب چهارشنبه سوری در کردستان اظهار می کند: آمبولانس ها و نیروهای فوریتهای پزشکی در مناطق شلوغ و پر ازدحام شهرهای تابعه استان مستقر خواهند شد.
«هومن قصری» در ادامه توضیح میدهد: به منظور پیشگیری از حوادث تلخ احتمالی در چهارشنبه آخر سال و شب نوروز باید خانوادهها از برپایی آتش در معابر باریک و در نزدیکی پستهای برق یا ایستگاههای فشار گاز و پارکینگهای عمومی خودداری کنند.
وی اضافه می کند: مردم استان در صورت بروز هر نوع سوختگی ضمن حفظ خونسردی در اسرع وقت با شماره تلفن 115 مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی تماس بگیرند و از مداوای سانحه دیدگان با خمیر دندان و انواع روغن ها خودداری کنند. زیرا این مواد روند بهبود زخم ناشی از سوختگی را به تاخیر می اندازد.
دبیر ستاد سلامت نوروزی استان عنوان می کند: بیمارستان های استان با تمام توان آماده ارائه خدمات به مردم و مهمانان استان هستند. قصری در ادامه توضیح میدهد:13 بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی و 2 بیمارستان تامین اجتماعی و نیز بیمارستان ارتش 24 ساعته خدمات درمانی را ارائه میکنند.
وی همچنین با اشاره به نظارت بر مراکز خدماتی و رفاهی در استان عنوان می کند: اکیپ های سلامت نوروزی حوزه بهداشت تمامی مراکز عرضه و توزیع مواد غذایی و نیز مکان هایی را که نیاز به بازدید بهداشتی دارند به طور کامل در استان بررسی می کنند.
این مسئول با اشاره به ایام تعطیلات رسمی در عید نوروز سال 95 نیز اظهار می کند: در تمام شهرها داروخانه های شبانه روزی آماده ارائه خدمات به بیماران هستند.
قصری اضافه می کند: با هماهنگی به عمل آمده با پزشکان و مراکز تصویر برداری تعدادی از مطبها و آزمایشگاهها و مراکز سونوگرافی در نوروز آماده ارائه خدمات هستند.
وی با اشاره به آمار پایگاه های فوریتهای پزشکی در استان نیز عنوان می کند:41 پایگاه فوریتهای پزشکی در شهرها و جاده ها 24 ساعته ارائه خدمات درمانی، اورژانسی به حادثهدید گان را انجام خواهند داد. در هر آمبولانس 2 نفر حضور دارند و همه پایگاه ها از خدمات کامل برخوردارند.
مکث
تحریف آیین چهارشنبه سوری
یافته های پژوهشی نشان می دهد که تمامی آیین ها و یادمان هایی که مردم ایران در مواقع گوناگون بر پا می داشتند و بخشی از آن ها همچنان در فرهنگ این سرزمین پایدار شده است، با منش، اخلاق و خرد نیاکان ما در آمیخته بود و در همه آن ها ، اعتقاد به پروردگار، امید به زندگی، نبرد با اهریمنان در قالب نمادها، نمایش ها و آیین های گوناگون نمایشی گنجانده شده بود . رفتار خشونت آمیز و مغایر با عرف و منش جامعه نظیر آنچه که امروزه تحت نام چهارشنبه سوری شاهد آن هستیم ، در هیچکدام از این آیین ها دیده نمی شود .
بهتر است بگوییم کسانی که با منفجر کردن ترقه و پراکندن آتش سلامتی مردم را هدف میگیرند، با تن دادن به رفتاری آمیخته به هرج و مرج ، آیین چهارشنبه سوری را تحریف کرده اند. با این که هنوز چند روزی به چهارشنبه سوری باقی مانده است، در گوشه و کنار بازار همچنان خرید و فروش این مواد خطرناک به چشم میخورد. امیدواریم مردم استان از خطرات این مواد آگاه شوند و از استفاده از آن ها خودداری کنند.