تا 50 سال پیش در جامعه سنتی کرد یا به قول خودمان( کوردهواری) چه بازیهایی مرسوم بود،جوانان به چه نوع بازیهایی میپرداختند؟ بازیهای مخصوص پسران، بازیهای مخصوص دختران، بازیهای کودکان، جوانان، میانسالان، بازیهای فصلی و ...
به گزارش خبرنگار آفتاب دل، آنانی که سنشان بالای 50 سال است حتما خوب به یاد دارند درهر شهر و هر روستا و هر منطقه تعدادی بازیهای گوناگون بومی و سنتی مرسوم بود... اکنون آن بازیها کو؟ کجا رفت و چرا یکباره از فرهنگ این مردم پاک شد و فرو مرد و...؟
بحث را زیاد دچار اطاله و اطناب نکنیم؛ از سالهای اولیه دهه 1350 خورشیدی، با توسعه نظام تعلیم و تربیت رسمی و توسعه و گسترش رسانه و باز شدن جامعه و شکستن حصارهای فرهنگی به تدریج بازیهای محلی رخت رحلت بربستند و فوتبال و دیگر بازیهای عالمگیر جای آن را گرفت.
این فرایند یک واقعیت اجتماعی وتاریخی بود، عمدی نبود،از روی خصومت و دشمنی و برای تخریب واز بین بردن هویت ملی و محلی نبود و با زور واجبار هم نبود،بلکه یک تغییر تدریجی بود که صورت گرفت.
حالا این فرایند خوب یا بد بودنش و زشت یا زیبا بودنش بیشتر ارزشی و ایدئولوژیک است؛ ممکن است کسی مبتنی بر یک سری باورها، این فرایند تغییر را غلط و ویرانگر و نابود کننده فرهنگ مردم بداند و کسی دیگر برعکس آن را خوب و مثبت و نشانه ترقی وتوسعه و همراهی وهماهنگی با روابط جهانی بداند و دیگران چیزهای دیگر بگویند.این مقولات هر چه باشد بیشتر مبتنی بر هیجانات و احساسات و تعصبها و حب و بغضها میباشند و تجربه نشان داده که برخورد عقاید در این موارد به جر و بحث و مجادله و مشاجرههای بی نتیجه و بی سرانجام میانجامد. خلاصه مطلب اینکه، واقعیت چیزی است و باورها و هیجانهای ما چیز دیگر.
بازی و تفریحات نیز از اجزاء و عناصر فرهنگ یک جامعه محسوب می شوند که با توجه به شرایط اکولوژیک و فرهنگی دارای ماهیتی متمایز و جداگانه می باشند.
بازی و تفریحات دارای کارکردهای متعددی می باشند رویکرد کارکردگرا بیانگر آن است که «هر عمل اجتماعی و هر نهاد را با توجه به روابطی که با تمامی کالبد اجتماعی دارد در نظر بگیریم .
از یاد بردن بعضی سنن و آداب، به معنای فراموشی فرهنگ و تمدنی است که گاه می تواند قومی را از قوم دیگر یا ملتی را از ملل دیگر متمایز کند، احیای بازیهای بومی و محلی استان کردستان، می تواند گامی اساسی در نهادینه کردن آداب مردمی است که در سایه دیاری با این قدمت دیرینه دارند.
بازی ها به طور عام دارای یک بار فرهنگی هستند که چه در گذشته و چه در عصر حاضر با هدف پرکردن اوقات فراغت انسان ها طراحی شده اند. امروزه که بیشتر نونهالان و نوجوانان بی تحرکی و ساعت های طولانی نشستن پشت بازیهای کامپیوتری یا سرگرمی با وسایل صوتی و تصویری را ترجیح می دهند، بچه هایی که پایشان به خانه های بازی های کامپیوتری یا گیم نت ها باز شده یا در خانه خودشان مجموعه کاملی از این بازیها نظیر پلی استیشن و ایکس باکس و … را دارند،
شاید برایشان غیر قابل تصور باشد که پدرها و مادرهایشان چطور روزی بدون هیچ کدام از این جعبه های جادویی و شگفت انگیز کودکیشان را گذرانده اند. دنیای بازیهای کامپیوتری با جدیدتر شدن نرم افزارها و رایانه ها هر روز جان تازه می گرفتند.
به طور مثال یکی از بازی هایی که در مناطق " کورده واری " مرسوم بود و شاید هم امروزه در بعضی از روزهای زمستانی روستاها وجود داشته باشد جوراب بازی که نام محلی آن " جورابین" است یکی از بازیهای محلی مناطق کردنشین است کهنقش موثری در افزایش قدرت تصمیم گیری، ایجاد روحیه همکاری و درک اهمیت مشورت بازیگران دارد.
این بازی رایجترین نوع بازی و سرگرمی جوانان و نوجوانان و حتی افراد بزرگسال مناطقی از کردستان میباشد که عمدتا در شبهای زمستان اجرا میشود. گاه دیده شده است که جوراب بازان روستایی به روستای دیگر دعوت میشوند و یک بازی چند شبانهروز بطول میانجامد.
بنابراین لازم است که آحاد جامعه کردی هم از هر قشر و طبقهای و با هر لباسی که به تن دارند در راه اعتلای زبانشان و فرهنگ و غنی کردن کتابخانه کردی کوشا باشند. آنان که با اندیشه و فکر و خرد ورزی عمل میکنند مهم نیست که چه لباسی و چه فرهنگی به تن دارند.