درحالی که افراد زیادی با هدف تجارت یا حضور در مجامع و همایش‌های مختلف سفر می‌کنند، افراد بسیار دیگری نیز هنگام اوقات فراغت و با هدف سرگرمی، آشنایی با فرهنگ‌های مختلف و به دنبال علاقه‌مندی‌های ویژه خود سفر می‌کنند.
اما دقیقاً چه عناصر مشخصی وجود دارد که سبب جذابیت یک شهر برای گردشگران می‌شود؟ لازم است بدانیم که گردشگری عنصر بزرگ دنیای مدرن است و این صنعت به‌عنوان بزرگ‌ترین و متنوع‌‌ترین صنعت در دنیا شناخته می‌شود.
 در میان انواع گردشگری‌ها، گردشگری روستایی از شاخه‌های بااهمیت در این صنعت است که بحث‌های زیادی را در محافل مختلف به خود اختصاص داده است. گردشگری روستایی از فرصت‌هایی است که می‌تواند علاوه بر منافع اقتصادی، زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی را نیز دربرگیرد.
شناخت و بررسی اثرهای گردشگری و مدیریت آن در مناطق روستایی، نقش مؤثری در توسعه پایدار گردشگری و نیز پایداری اجتماع‌های محلی دارد. بنابراین اکنون که توسعه گردشگری روستایی تا حدودی در دستورکار برنامه‌های توسعه کشور قرار گرفته است، تقویت مبانی و آشنایی با تجربه‌های جهانی ضرورت دارد و در روند توسعه تأثیرگذار می‌شود.
کم پیدا می‌شود کردی که از او درباره جاذبه‌های گردشگری کردستان سؤال کنید و او در حرف‌هایش روستای «نگل» (نوگل) را از قلم بیندازد و نگوید که روستایی هم هست در 65کیلومتری سنندج که به دیدنش می‌ارزد.
این روستا نه تنها قرآنی تاریخی دارد، بلکه آب و هوایش هم رویایی و طبیعتش بکر است و از آنجا که در دره‌ای قرار دارد هوایش همیشه خنک است و بس که درخت دارد، زمینش با آفتاب تند و خشکی غریبه است و مردمش همیشه منتظرند که مسافری از راه برسد تا مهربانانه جلو بروند سلامش کنند، حالش را بپرسند و دعوتش کنند تا با آنها یک استکان چای بخورد یا قرآن‌شان را ببیند.
روستای نگل با جاذبه‌های گردشگری طبیعی و مذهبی‌اش از نقاط دیدنی کردستان محسوب می‌شود که به دلیل کم‌توجهی برخی مسئولان با مشکلات فراوانی دست به گریبان است. به میان مردم این روستا رفتیم و مشکلات آنها را از زبان خودشان جویا شدیم.

روستایی با معماری اورامان
یکی از اهالی روستا در گفت‌وگو با همشهری اظهارمی کند: نگل از روستاهای زیبای گردشگری کردستان است که در 65کیلومتری غرب سنندج و در کنار جاده مواصلاتی سنندج – مریوان واقع شده است.
«کیومرث احمدیاری» با اشاره به جاذبه‌های گردشگری روستا ادامه می‌دهد: معماری این روستا ویژگی‌های معماری اورامان را دارد، با این تفاوت که در معماری پلکانی نگل علاوه بر این‌که از سنگ استفاده شده است، عموماً نمای منازل را با کاهگل نیز اندود کرده‌اند و این موضوع زیبایی خاصی به بافت این روستا بخشیده است و هر مسافری را میخکوب می‌کند.
وی عنوان می‌کند: این روستا در گذشته مسجدی قدیمی داشت که فرسوده و غیرقابل استفاده شده بود و به تازگی آن را تخریب و نوسازی کرده‌اند.
احمدیاری ادامه می‌دهد: اهمیت و شهرت این روستا به علت وجود قرآن خطی قدیمی آن است. در نزد مردم ابعاد معنوی این اثر ارزش بسیاری داد. اما آن‌چنان که باید و شاید به این روستا توجه نمی‌شود.
وی اظهارمی کند: داشتن قرآنی با این قدمت می‌توان زمینه‌ساز رونق گردشگری باشد پس باید امکانات رفاهی نیز برای اسکان و خرید سوغاتی برای این مسافران ایجاد کرد.
این ساکن روستای نوگل می‌افزاید: هرسال هزاران نفر برای زیارت قرآن تاریخی به این منطقه مسافرت می‌کنند و می‌توان با برنامه‌ریزی مناسب صنعت گردشگری را در این منطقه توسعه داد.
احمدیاری تصریح می‌کند: در روستا هیچ بازارچه‌ای ایجاد نشده است و زائران برای خرید و تبرک آن باید از بازار شهرهای اطراف جنس خریداری کنند. وی اضافه می‌کند: این روستا ظرفیت‌های مناسبی دارد که می‌توان از آن برای توسعه اقتصادی ساکنان آن بهره‌گرفت، اما از این قابلیت‌ها بهره‌کافی گرفته نمی‌شود.

پایین بودن امکانات رفاهی گردشگران
یکی دیگر از اهالی این روستا نیز اظهارمی کند: قرآن نگل از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان است. «رضا احمدزاده» می‌افزاید: این روستا به دلیل وجود این قرآن کریم قدیمی، روزانه میزبان صدها تن از مشتاقان و علاقه‌‌مندان آثار مذهبی و تاریخی است. وی ادامه می‌دهد: با وجود این همه مسافر، بازهم می‌توانم بگویم روستای نوگل ازنظر امکانات رفاهی و گردشگری درحد پایین و ابتدایی است، به‌طوری که مسافرانی که به این روستا می‌آیند، همیشه از نداشتن امکانات رفاهی گله مندند.
احمدزاده عنوان می‌کند: جدا از باورهای مذهبی، وجود قرآن تاریخی در روستای نگل در صورت برنامه‌ریزی درست می‌تواند سبب رونق گردشگری روستایی در نگل شود و مردم این منطقه را از منافع زیادی برخوردار کند، به‌ویژه آنکه طبیعت بسیار زیبا، چشمه‌های فراوان، هنرهای دستی، معماری پلکانی خانه‌های دوطبقه و وجود قلعه ای منسوب به یزدگرد سوم ساسانی در جنوب روستا نیز از دیگر جاذبه‌های گردشگری آن به شمار می‌رود.

آلودگی؛ سهم روستاییان
یکی دیگر از اهالی این روستا نیز می‌گوید: روستای نگل به برکت این قرآن کریم در سراسر دنیا شناخته شده است و همین موضوع، دلیل موجهی است که مسئولان خود را ملزم بدانند به چنین روستایی با گردشگران بسیار توجه ویژه‌ای داشته باشند و امکانات رفاهی اقامتی مناسب را افزایش دهند.
کاک سیف‌الله‌مرادی ادامه می‌دهد: اما اکنون به دلیل کم‌توجهی و بی‌برنامگی برخی مسئولان، همه روزه گروه‌های گردشگر و گروه‌های مذهبی برای دیدن و زیارت این قرآن کریم به این روستا وارد می‌شوند، اما از آنجا که محل مناسبی برای اقامت و خرید آنها وجود ندارد، مجبورند پس از دیدن قرآن کریم، ساعتی در محل گردش کنند و سرانجام بدون این‌که هیچ سودی عاید روستاییان شود، این محدوده را ترک کنند.
وی می‌افزاید: آنچه در این میان سهم مردم روستای زیبای نگل می‌شود، آلودگی محیط‌زیست، پساب خانگی و انبوه زباله در رودخانه‌‌ای در میانه روستاست که پیش از آلودگی، زندگی‌بخش روستا و مردمانش بود.
مرادی عنوان می‌کند: این روستا دیگر آرامش سابق خود را ندارد و مسافران زیادی به این منطقه می‌آیند، بدون این‌که برای ما سودآور باشد و مانند سایر بخش‌های گردشگری، بتواند برای روستاییان اشتغالزایی کند.

جلوگیری از مهاجرت روستاییان
یکی دیگر از ساکنان روستای مذهبی و تاریخی نگل نیز که جلوی در مسجد این روستا با گذاشتن تعدادی اجناس مشغول فروش است در این زمینه می‌گوید: نبود شغل و نرخ رو به رشد بیکاری درسال‌های اخیر سبب تخلیه شدن روستا و همین موضوع سبب شده است تا بخشی از ظرفیت‌های روستا از بین برود. «فرید رضایی» می‌افزاید: باید برنامه‌ای برای جلوگیری از مهاجرت مردم روستاها طراحی شود و مسئولان به فکر ایجاد شغل برای جوانان تحصیلکرده باشند، چراکه بیشتر جوانان این روستا وضع مالی خوبی ندارند و به جد به دنبال کار هستند.
وی ادامه می‌دهد: وقتی این جوانان با وجود نیاز فراوان نتوانند شغلی برای خود دست و پا کنند، مجبور می‌شوند راهی شهرهای بزرگ شوند و به هر‌کاری تن دهند.
رضایی عنوان می‌کند: مسئولان می‌توانند با ایجاد مرکزی تفریحی‌ـ تجاری در این روستا، هم منبع درآمدی برای مردم و جوانان این روستا ایجاد و هم گردشگران را با صنایع‌دستی و آداب و فرهنگ غنی مردم آشنا کنند.
وی ادامه می‌دهد: چند سال است مشغول فروختن کالاهای مختلف در جلوی این مسجد هستم و می‌بینم که هر روزه مسافران زیادی در طول شب و روز به اینجا می‌آیند و با استیصال می‌پرسند هتل و مسافرخانه کجاست؟ چون خسته راه هستند و می‌خواهند حداقل یک شب را در این روستا سکونت داشته باشند تا هم به زیارت قرآن معروف نگل بروند و هم گشت و‌گذاری در روستا داشته باشند.
این ساکن روستای نگل عنوان می‌کند: در پاسخ به این گردشگران تنها می‌توانیم بگوییم بفرمایید منزل خودمان تا در خدمتتان باشیم.
رضایی ادامه می‌دهد: این روستا از تأسیسات و امکانات رفاهی مناسبی برای مهمان‌نوازی برخوردار نیست. این موضوع درحالی است که بدون شک موضوع توسعه، عمران و‌ آبادانی روستای نوگل اهمیت ویژه‌ای دارد، چراکه توسعه زیرساخت‌های روستا سبب جذب گردشگران و فروش محصولات روستایی می‌شود.

مراکز خرید؛ نیاز اساسی گردشگران
یکی از جوانان تحصیلکرده این روستا نیز اظهارمی کند: هرچند مراکز خرید و رستوران‌ها به‌عنوان عناصر ثانویه گردشگری تلقی می‌شود، اما از آنجا که گردشگران مقدار قابل توجهی از زمان و پول خود را صرف خرید و خورد و خوراک می‌کنند، این مراکز نیز بخش مهمی از اقتصاد گردشگری تلقی می‌شود.
«سامان اکبری» ادامه می‌دهد: برای نمونه، خرید برای برخی از گردشگران روشی برای گذراندن اوقات فراغت است، به‌طوری که آنها بدون این‌که هدف ویژه‌ای را دنبال کنند، اوقات خود را صرف گردش در فروشگاه‌ها و مراکز خرید می‌کنند.
 این جوان روستایی می‌افزاید: برای برخی دیگر از گردشگران هم خرید، حکم تفریح را دارد، به‌طوری که آنها از یک فروشگاه به فروشگاه دیگر می‌روند تا ببینند کالاهای متفاوتی در شهر مقصد در مقایسه با محل زندگی خود عرضه شده است یا خیر.
 وی عنوان می‌کند: ایجاد فروشگاه‌ها و رستوران‌های مختلف سنتی و مدرن و مراکز تفریحی ‌ـ تجاری تأثیر مثبت اقتصادی نه تنها برای مردم و به‌ویژه جوانان این روستا دارد، بلکه اثر آن در سایر بخش‌های شهر نیز دیده می‌شود.

نظارت اداره اوقاف و امورخیریه بر قرآن نگل
یکی دیگر از اهالی روستا اظهارمی کند: قرآن تاریخی نگل ‌اکنون تحت نظارت اداره اوقاف و امورخیریه است و هیأت امنای مسجد روستا از آن نگهداری می‌کنند. «سوران فهیمی» ادامه می‌دهد: پولی که ازسوی مردم در صندوق صدقات مسجد انداخته می‌شود، برای هزینه‌های این مسجد کافی نیست، زیرا حتی خود مسجدی هم که این قرآن کریم در آن نگهداری می‌شود، آن‌چنان از امکانات رفاهی برخوردار نیست، چه برسد به وجود امکانات رفاهی برای مسافران احتمالی که این موضوع نیز از دیگر مشکلات موجود است.

 این موضوع در بانوان مصداق بیشتری دارد، چراکه این روزها در جامعه هر روز شاهد کاهش بیشتر فعالیت‌های حرکتی آنها هستیم. به همین دلیل نیمی از جامعه در معرض خطر انواع بیماری‌ها قرار دارند.
برای پیشگیری از چنین عارضه‌ای یا مقابله با آن، ایجاد جاذبه‌ها و امکانات لازم برای همگانی کردن ورزش میان بانوان، از ابزارهای کارآمد در این زمینه است. با این اوصاف آیا کسی به فکر توسعه مکان‌ها ی ورزش در میان زنان هست؟
این موضوع در کردستان نیز صدق می‌کند، چراکه سنندج تنها شهر استان است که فضای اختصاصی برای بانوان در پارک «توس نوذر» دارد، هرچند که تجهیز، به روزسازی و گسترش آن کماکان در پیچ و خم وعده‌هایی گوناگون گرفتار است.
سنندج جمعیت 400هزار نفری دارد که حدود نیمی از این جمعیت را زنان تشکیل می‌دهند و به همین دلیل این قشر نیازمند ساخت مکان‌های ورزشی ویژه بانوان و پارک اختصاصی ورزشی، فرهنگی و تفریحی برای آنان است که به این موضوع توجه کافی نشده است.

کمبود سرانه ورزشی در سنندج
ضرورت وجود مکان‌های ورزشی و پارک‌ها و فضای سبز بر کسی پوشیده نیست و با توجه به جمعیت زیاد زنان، کارشناسان بر ساخت پارک‌ها و فضاهای ورزشی تأکید دارند و معتقدند اجرای این‌گونه طرح‌ها، یک نیاز ضروری محسوب می‌شود.
کمبود سرانه فضای ورزشی از مشکلات مهم کشور و به‌ویژه سنندج است که تأثیر زیادی بر دوری مردم و جامعه از ورزش و سلامتی دارد. با توجه به تغییر شیوه زندگی، شهرنشینی و کمبود فضای کافی برای ورزش کردن افراد، نیاز روزافزونی به ساخت اماکن ورزشی احساس می‌شود.

کمبود فضای دوچرخه‌سواری بانوان سنندج
یکی از شهروندان سنندجی در گفت‌وگو با همشهری اظهارمی کند: ایجاد مکان‌های ورزشی، از عوامل توسعه‌یافتگی کشورهاست. پس مردم برای گذراندن اوقات فراغت و برآوردن نیازهای خود، باید با محیط بازی در ارتباط باشند که این موضوع برای طیف بانوان از اهمیت بیشتری برخوردار است.
«فاطمه ولد بیگی» ادامه می‌دهد: باید مکان‌های ورزشی بیشتری برای زنان در نظر گرفته شود و فقط وجود یک پارک ورزشی برای زنان سنندج کافی نیست.
وی با انتقاد از کمبود فضای اختصاص یافته به ورزش دوچرخه‌سواری بانوان سنندج افزود: با وجود این‌که بانوان سنندجی در همه رده‌های سنی به این ورزش با نشاط علاقه دارند، اما کمبود فضای ویژه بانوان، پرداختن به این ورزش را برای این قشر با مشکل مواجه می‌کند.

بانوان پارک‌های بیشتری می‌خواهند
یکی دیگر از بانوان سنندجی نیز می‌گوید: با توجه به این‌که نیمی از جمعیت استان را بانوان تشکیل می‌دهند و نقش مهمی را در کانون خانواده‌ها برعهده دارند، توجه به ورزش و مکانی مناسب برای این قشر در راستای زندگی بهتر ضروری است. «جمیله فیضی» می‌افزاید: سالن ورزشی اختصاصی برای بانوان خیلی کم است و ما هنگامی که مثلاً می‌خواهیم از استخر استفاده کنیم، مجبوریم مسیرهای طولانی را طی کنیم که همین موضوع سبب می‌شود از این ورزش مفید صرف‌نظر کنیم.
وی ادامه می‌دهد: وجود یک مکان ورزشی با عنوان پارک بانوان توس نوذر با توجه به تعداد زنان استان کافی نیست، چراکه مسیر این پارک ورزشی برای بانوان بسیار دور است و وسیله رفت و آمد مناسبی نیز در اختیار نیست.

لزوم فرصت برابر برای همه زنان
یکی دیگر از زنان سنندجی نیز می‌گوید: ساخت مکان‌های ورزشی علاوه بر بعد روانی و تفریحی می‌تواند حتی سلامت روحی و روانی بانوان و خانواده‌ها را هم تأمین کند، اما اکنون امکانات ورزشی برای بانوان در سنندج کافی نیست.
«پروین شیخ احمدی» با اشاره به ضرورت فراهم آوردن شرایط بهتر برای رفاه بانوان ادامه می‌دهد: باید مکان‌های ورزشی در همه جای شهر در نظر گرفته شود و فقط به یک پارک محدود نشود.

کاهش ناهنجاری‌ها با ورزش
یکی دیگر از زنان ورزشکار سنندجی اظهارمی کند: مردان در همه محیط‌ها امکان ورزش و تفریح دارند، اما آنچه ساخته می‌شود مطابق با نیاز زنان نیست.
 «بیان امجدی» ادامه می‌دهد: برای ارتقای روحیه نشاط و شادی در بانوان و تعمیم این روحیه به خانواده و اجتماع، باید به این موضوع توجه ویژه شود، چراکه ورزش سبب می‌شود ناهنجاری‌ها و آسیب‌های اجتماعی کاهش یابد.

رعایت نشدن استانداردها
معاون خدمات شهری شهرداری سنندج نیز در این‌باره می‌گوید: هرچند شهرداری سنندج متولی تجهیز و ساخت پارک بانوان سنندج است، اما با توجه به کمبود اعتبارات این نهاد، راه‌اندازی این پارک به تنهایی از عهده اختیارات این سازمان خارج است. «آرش رخزادی» می‌افزاید: همه استانداردها در ساخت پارک بانوان رعایت نشده است و انتظار داریم دیگر دستگاه‌ها و سازمان‌های مربوط نیز به کمک شهرداری سنندج بیایند.
وی اظهارمی کند: موضوع مهم این است که مجموعه دستگاه‌های دولتی‌درصدد راه‌اندازی این مجموعه و طرح‌های مشابه با بودجه دولتی هستند، درحالی که استفاده از ظرفیت‌های فراوان بخش خصوصی در این مسیر، می‌تواند بسیاری از مشکلات بودجه‌ای موجود در مسیر راه‌اندازی طرح‌های شهری را رفع کند.
این مسئول ادامه می‌دهد: شهرداری برای خصوصی‌سازی و برون‌سپاری کارها به وظیفه خود عمل کرده است و دستگاه‌های دیگر باید همکاری‌های لازم را داشته باشند.

 آیین دف‌نوازی و مولودی‌خوانی در وصف حضرت رسول(ص)، تزئین کوچه‌ها و خیابان‌های شهر در طول ماه مبارک ربیع الاول و برپایی مراسم مولودی‌خوانی در مساجد و تکایا از برنامه‌هایی است که در این ماه در کردستان برگزار می‌شود.
آداب و رسوم کردستانی‌ها در ماه ربیع الاول که به مناسبت میلاد دردانه هستی، حضرت محمد مصطفی(ص) به ماه مولود معروف است، از جایگاه ویژه‌ای در میان ساکنان این استان از میهن اسلامی برخوردار  است.
کردستانی‌ها براین باورند که برگزاری آیین مولودی‌خوانی درمنزل آنان، سبب افزایش رزق و روزی و دوری درد و بلا از اهل خانواده می‌شود. به همین دلیل در همه شب‌های ماه ربیع الاول محافل مولودی‌خوانی در همه محله‌ها برپا می‌شود.
از روزگاران گذشته مولود نبی مکرم اسلام حضرت محمد(ص) از مناسبت‌های ویژه برای مرزنشینان غیور استان بوده است که همراه با اجرای مراسم خاصی برگزار می‌شود.
ماه ربیع الاول که به ماه مولود (ربیع المولود) معروف، معنوی‌ترین و بهترین ماه سال در نظر ساکنان این استان از ایران زمین است. به اعتقاد اهل سنت حضرت محمد مصطفی(ص) در دوازدهم ربیع الاول قدم به عرصه گیتی نهاده است و شیعیان معتقدند که این میلاد فرخنده روز هفدهم ربیع الاول روی داده است، اما نکته مهم این‌که روزهای میان این 2روایت به فرصتی برای همبستگی بیشتر مسلمانان تبدیل و با عنوان هفته وحدت نامگذاری شده است.
یکی از آداب و رسوم ویژه و جالب توجه این روزها حضور گسترده بانوان و برگزاری مراسم مولودی‌خوانی بانوان دف‌نواز و مولودی‌خوان است. در این روزها بانوان کردستانی دوستان و همسایگان خود را به این جشن‌ها دعوت می‌کنند. چند خانم دف‌نواز و مولودی‌خوان اشعاری را در مدح و ثنای رسول اکرم(ص) و اهل‌بیت ایشان به‌ویژه حضرت فاطمه(س) و‌ام المؤمنین خدیجه(س) قرائت می‌کنند.
آیین مولودی‌خوانی در کردستان بیش از همه آداب و رسوم قدیمی این استان از میهن اسلامی، جایگاه خود را حفظ کرده و همچنان مورد احترام و توجه کردستانی‌هاست و ابراز عشق به حضرت محمد(ص) و حضور جوانان در این مراسم، تأیید این ادعاست. البته کردستانی‌ها به بهانه‌های مختلفی مانند آغاز زندگی در منزل جدید، نامگذاری فرزندان، بازنشستگی، بازگشت از حج و ادای نذر نیز مراسم مولودی‌خوانی برگزار می‌کنند.
دف نوازان و مولودی خوانان براساس اعتقاد دینی و ارادت قلبی به ساحت گرامی پیامبر اکرم(ص) و بدون انتظار پول یا پاداش در مراسم مولودی‌خوانی شرکت می‌کنند و با دل و جان به اجرای برنامه‌های مذهبی و مداحی می‌پردازند.
اگر بخواهیم از مولودی خوانان نامدار گذشته استان که امروز در کنار ما نیستند یاد کنیم، می‌توان به «سیدمحمد شمس قریشی»، «میرزا محمدسعید خالص رو»، «خلیفه صمد عندلیبی»، «خلیفه علی‌اکبر شمس الدینی» و خانواده «خلیفه میرزا آغه غوثی» اشاره کرد.